De stad slaakt zijn wintertooi
De sneeuw heeft met snot gemorst
Daar heb je ze weer, de lente, de dooi
Drammerig, zot als een adelborst
(Vladimir Majakovski, Lente, 1918)
Het museum is ons collectieve geheugen – “een gereedschapskist van objecten en verhalen van lokale en (inter-)nationale betekenis”. Steeds meer informatie is ‘vrij’, ‘on-demand’ en gepersonaliseerd aanwezig. Het museum maakt het cultureel erfgoed op nieuwe en innovatieve manieren toegankelijk en continueert zo het platform tussen verleden, heden en toekomst.
Lange tijd...
… was El Lissitzky Russisch alleenheerser in de collectie van het museum. Sinds 2013 krijgt hij concurrentie van heel stel andere Russen. Het museum ontving in 2013 een hele genereuze schenking van Serge Stommels en Albert Lemmens. De zogenaamde LS collectie omvat kunstenaarsboeken, tijdschriften, kinderboeken en grafiek verdeeld over 13.500 titels.
Erfgoed
hoofd Onderzoek
Diana Franssen
“Erfgoed is een soort geschiedenisboek dat werkt als een voorbeeld voor de toekomst – hoe kunnen wij leren van de geschiedenis, situaties verklaren, herinterpreteren en opnieuw bekijken? Belangrijk hierbij is het op een goede manier te bewaren. Enerzijds omdat het materiaal kwetsbaar is, anderzijds om te voorkomen dat we geen kunstmatige ingrepen in de geschiedenis plegen. Een dossier dat geheel uit verhouding is, kan – onbedoeld – leiden tot geschiedvervalsing. Er zijn duidelijke afspraken, er ligt een duidelijke systematiek ten grondslag die ervoor zorgt dat alle erfgoed dezelfde taal spreekt.
In het Van Abbemuseum doen we meer en meer met erfgoed. Vroeger werden tentoonstellingen opgebouwd met enkel kunstwerken. Nu is er behoefte aan om het in een bredere context te plaatsen. Het is een groeiproces en het heeft invloed op de manier waarop je naar kunst kan kijken. Mijn ideale verhouding is 50/50: presentaties die evenveel archief als kunstwerken gebruiken om een zo breed mogelijk scala aan mogelijkheden tot het lezen ervan te bieden. Een droombeeld want kunstwerken staan in de hiërarchieals vaandeldragers van het culturele erfgoed bovenaan.
Binnen dit kader, mag bijvoorbeeld de LS collectie – een schenking van een aanzienlijke collectie Russische boeken en tijdschriften – een echt geschenk genoemd worden. Het vult precies datgene aan wat wij in onze verzameling missen.
Er zitten collectors items in deze collectie – boeken uit het begin van de twintigste eeuw uit de hoogtijdagen van het Russische Constructivisme. Die maken grondig wetenschappelijk onderzoek mogelijk. Onderzoek met het materiaal is trouwens ook de reden dat de heren Lemmens en Stommels het museum hebben gekozen: een transparantie en openbare instelling die het materiaal toegankelijk maakt voor iedereen die binnenwandelt. Want ook dat is de taak van een museum”.
Leve Majakovski!
Leve Majakovski! is een van de vier bibliotheektentoonstellingen van 2013 en de eerste presentatie met materialen uit de LS collectie. Het is een breed overzicht van de mens, dichter, toneelschrijver, kunstenaar, redacteur en de revolutionair Majakovski. Majakovski heeft, net als veel Russische kunstenaars, vele kinderboeken in de Sovjet-Unie voorzien van vermakelijke illustraties – een dienst aan de jonge generatie Sovjetburgers.
Lis zoekt een nestje
Lis zoekt een nestje (2013) is – binnen dit thema althans – de omgekeerde wereld: een Nederlands kinderboek over een Russisch vogeltje, geïnspireerd op de werken van El Lissitzky. Lis is moe en wil graag gaan slapen, maar waar?
Download kleurplaten van Lis zoekt een nestje.
