“Heerlijk om te zien hoe de mensen met dementie door het kijken naar kunst zich kunnen uiten en plezier hebben. Met veel liefde en geduld worden mensen ontvangen en begeleid door het museum. Het is echt een aanrader!”
(Deelnemer Onvergetelijk Van Abbe)
Het museum biedt een ideaal platform om de actualiteit te bespreken en deze in een context te plaatsen. Het zet, met de collectie als achtergrond, gebeurtenissen in de wijk, de stad en zelfs de wereld op de agenda, en maakt sociale en politieke thema’s bespreekbaar. Zo spreekt het museum nieuwe doelgroepen aan: mensen die normaal nooit naar een museum gaan, worden wel door het thema aangesproken.
Uitzending 28 september 2013
AVRO Kunstuur
1 keer per maand bezoeken zij het museum
Frans en Lies de Vos
“Het is voor Frans en mij elke keer weer een heerlijk uitje waar we naar uitkijken en veel genoegen aan beleven. De rondleiders en vrijwilligers van het Van Abbe laten de mensen met dementie in hun waarde en betrekken tegelijk de mantelzorgers in de rondleiding. Het is echt een aanrader, want mensen met dementie kunnen zonder remming genieten van kunst en beleven het op hun niveau.”
Programma voor Alzheimer-patiënten
Onvergetelijk
Onvergetelijk Van Abbe. Onvergetelijk Stedelijk. En sinds 2013 mogen tien andere musea in Nederland met de steun van Fonds Sluyterman van Loo en Stichting RCOAK ook voor een periode van drie jaar ‘onvergetelijk’ voor hun naam zetten.
Speciaal voor mensen met Alzheimer en andere vormen van dementie en hun mantelzorgers is er Onvergetelijk Van Abbe. Dit nieuwe programma, dat in samenwerking met het Stedelijk Museum Amsterdam is opgezet en daar Onvergetelijk Stedelijk heet, bestaat uit interactieve rondleidingen en workshops. Het is geïnspireerd op het succesvolle ‘Meet Me at MoMA’-programma van het Museum of Modern Art in New York.
De deelnemers bekijken samen, in een ontspannen en positieve sfeer, kunstwerken in de collectieopstelling. Ze gaan erover met elkaar in gesprek en laten zich inspireren door creatieve opdrachten. Tijdens het programma ligt de focus op het positieve, creatieve en inspirerende; niet op de ziekte.
rondleider Van Abbemuseum
Frank Malcorps
“Het begint met het creëren van sfeer, gezelligheid, intimiteit en rust waarin mensen zich op hun gemak voelen. Een ‘ons kent ons’ gevoel waarbij er aandacht is voor het individu én de groep. Je probeert een bepaalde dynamiek op gang te brengen.
Dan ga je kijken – ik werk meestal van buiten naar binnen. Je start met de lijst, de grootte van het werk. Vervolgens zoomen we in. Het gaat om het goed beschrijven en omschrijven van wat je ziet. Een extra focus. Door middel van de kunstwerken probeer je linken te leggen naar de mensen zelf. Je wilt die aspecten van iemands persoonlijkheid die weg gefilterd zijn door Alzheimer, weer naar boven halen. Fragmenten van hun oude ik aan de oppervlakte brengen. Je zoekt naar ingangen waardoor iemand weer bij zichzelf uitkomt.
Het was een stukje geschilderde stof, dat een dame deed terugdenken aan haar oude feestjurk, gemaakt van jersey. Iemand anders werd geraakt door het bronzen beeld van Rodin. Op de vraag gesteld naar aanleiding van het beeld ‘hoe zou u uzelf willen verbeelden?’ kwam als antwoord ‘ik zou me graag uitbeelden als een jong meisje met een gevoel van dat alles nog goed was…’. Het transporteerde haar naar een tijd ‘dat alles nog goed was’ – voor de Tweede Wereldoorlog.
Ik gebruik zelf graag muziek. Wat is er mooier, dan bij het werk van Kandinsky, muziek van Schönberg te spelen? Het waren tijdgenoten, vrienden. Muziek ondersteunt het proces vanuit een andere hoek, het breidt de zintuiglijke beleving uit en biedt mensen de kans nog gedetailleerder te praten over wat ze zien, horen, beleven.
Het is deze dynamiek, deze symbiose tussen kunst en verhalen die iemands ziel kunnen raken. Ze worden geprikkeld om hun verhaal te doen, om hun sporen na te laten. Je wilt ze als het ware openbreken uit de tijd waarin ze gevangen zitten. Ik ben meer dan eens zeer ontroerd geraakt door de mooie verhalen en reacties die opeens opborrelden. ”
